فستینگ و دیابت چه ارتباطی با یگدیگر دارند؟
مواردی که خواهید خواند:
- چقدر راجع به دیابت میدانید؟
- دیابت چه مشکلاتی را برای فرد ایجاد میکند؟
- تاثیر فستینگ بر قند خون
- فواید فستینگ برای افراد مبتلا به دیابت نوع دو
- عوارض فستینگ برای دیابتیها
- چگونه افراد مبتلا به دیابت میتوانند فستینگ کنند؟
فستینگ و دیابت
فستینگ یا همان روزه متناوب روشی از غذا خوردن است که جدیدا مورد توجه بسیاری از پزشکان، متخصصان تغذیه و افرادی که جویای راههای مختلف برای رسیدن به سلامتی هستند قرار گرفتهاست. مطالعات مختلفی که روی فستینگ انجام شدهاست نشان میدهد که این الگوی غذاخوردن فواید مختلفی برای سلامتی ما دارد. با فستینگ کردن بدن را وارد چربی سوزی میکنیم، به پایین آوردن فشارخون و قند خون کمک میکنیم و همین طور بدن را از سلولهای آسیب دیده حفظ میکنیم. در کنار همه این فواید، فستینگ برای همهی افراد توصیه نمیشود و یا اینکه در صورت اجرا باید حتما به درستی اجرا شود تا عوارضی را برای فرد به همراه نداشته باشد. در این مقاله در مورد بایدها و نبایدهای فستینگ برای دیابتیها صحبت میکنیم.
چقدر راجع به دیابت میدانید؟
دیابت بیماری است که سطح قند خون بالاتر از حد معمول میرود و سلولها معمولا نمیتوانند به خوبی قندی که مصرف کردهایم را برای تولید انرژی بسوزانند. بیماری دیابت به هورمون انسولین مرتبط است. این انسولین است که قند را به داخل سلولهای بدن منتقل میکند تا بدن از آن قند به عنوان انرژی استفاده کند. در مبتلایان به دیابت، یا میزان انسولین کم است یا انسولین به دلایل گوناگون تاثیر کافی ندارد و سلولها نمیتوانند قند موجود در خون را به درستی جذب کنند.
به طور کلی دو نوع دیابت وجود دارد:
- دیابت نوع یک: این نوع از دیابت بیشتر در کودکان دیده میشود. در این شرایط بدن یا انسولین تولید نمیکند و یا اینکه انسولینی که تولید میکند کافی نیست. بیمارانی که دیابت نوع یک دارند باید روزانه انسولین تزریق کنند.
- دیابت نوع دو: این نوع از دیابت که معمولا در بزرگسالان دیده میشود، بدن مقداری انسولین تولید میکند ولی سلولهای بدن به آن پاسخ نمیدهند.
دیابت چه مشکلاتی را برای فرد ایجاد میکند؟
کنترل نکردن دیابت میتواند مشکلات مختلفی را برای فرد ایجاد کند:
- مشکلات بینایی
- بیماری کلیوی
- بیماریهای قلبی عروقی
- اختلالات حسی و ایجاد زخم در اندامها به خصوص پا
- بالا رفتن التهاب در بدن
تاثیر فستینگ بر قند خون
در طول فستینگ حساسیت سلولها به انسولین بالا میرود. بالا رفتن حساسیت سلولها به انسولین باعث میشود قند خون وارد سلولها شود و از آن برای تولید انرژی استفاده شود. به همین خاطر فستینگ در دیابتیها معمولا سطح قند خون آنها را کاهش میدهد.
فواید فستینگ برای افراد مبتلا به دیابت نوع دو
فستینگ از طریق روشهای مختلفی میتواند برای دیابتیها سودمند باشد. مثلا:
- افراد دیابتی با فستینگ کردن میتوانند کاهش وزن را تجربه کنند بدون اینکه بافت عضلانی خود را از دست بدهند
- با فستینگ کردن سطح التهاب در بدن آنها کم میشود
- میزان حساسیت سلولها به انسولین بهبود پیدا میکند
- با فستینگ کردن، سطح چربیهای خون تا حد زیادی متعادل میشود
عوارض فستینگ برای دیابتیها
افراد مبتلا به دیابت بخصوص افرادی که دیابت کنترل نشده دارند، ممکن است با فستینگ کردن به خصوص فستینگهای طولانی و غیر اصولی علایم زیر را تجربه کنند:
- گرسنگی شدید
- سردردهای میگرن
- سرگیجه
- ضعف و بیحالی
- حالت تهوع
مهمترین علت بروز این علائم به دلیل افت قند خون در افراد مبتلا به دیابت نوع دو است، به خصوص کسانی که انسولین یا داروهایی استفاده میکنند که به خودی خود قندخون افراد دیابتی را کاهش میدهند.
یکی از دلایل دیگری که ممکن است باعث بروز علایم در دیابتیها شود، کم آبی بدن است. به همین خاطر خطر فستینگهایی که فرد در آن آب و مایعات نمینوشد برای دیابتیها بیشتر است. کم آبی بدن میتواند منجر به افت فشار خون شود.
شروع فستینگ در دیابتیها باید حتما زیر نظر پزشک متخصص انجام شود، و ممکن است نیاز باشد پزشک تعدادی از داروهای فرد را در دوره فستینگ کم کند. هرگز بدون مشورت با پزشک، مصرف دارو را قطع نکنید یا دوز آن را تغییر ندهید.
چگونه افراد مبتلا به دیابت میتوانند فستینگ کنند؟
افراد مبتلا به دیابت بعد از اینکه تایید شروع فستینگ را از پزشک خود گرفتند میتوانند زیر نظر متخصص تغذیه الگوی غذایی فستینگ را اجرا کنند. نکاتی که باید در طول فستینگ رعایت کنند:
- هر ۲ تا ۴ ساعت قند خون خود را چک کنند
- در صورتی که قندخون آن ها ۷۰ یا کمتر بود، فستینگ را با یک قاشق غذاخوری عسل، شکر یا نصف لیوان آبمیوه باز کنند.
- در طول فستینگ، افراد دیابتی باید به اندازه کافی آب و مایعات بدون کالری که در فستینگ مجاز است را بنوشند.
- در بازههایی که فستینگ نیستند باید یک برنامه غذایی سالم و متعادل داشته باشند و از مصرف زیاد غذاهای فرآوری شده، چرب و شیرین دوری کنند.
و در آخر اینکه:
حساسیت سلولهای بدن ما به انسولین با یک ریتم شبانه روزی تغییر میکند و هرچه به سمت شب میرویم کمتر میشود. بنابراین، وقتی وعدههای غذایی را در شب میل میکنید سطح قند خون شما بالاتر وبه دنبال آن انسولین بیشتری ترشح میشود. به همین دلیل اگر زمان غذا خوردن خود را بیشتر به ساعتهای روز موکول کنید و کمتر در شب غذا میل کنید سوخت ساز شما بالاتر میرود، سطح قند خون شما کنترل میشود و بهتر وزن کم میکنید. این روش از غذا خوردن معمولا در الگوی فستینگ رعایت میشود. اما افراد دیابتی که دارو بخصوص انسولین مصرف میکنند باید غذا خوردن خود را با داروهای خود تنظیم کنند. به همین دلیل شروع فستینگ در دیابتیها حتما باید زیرنظر پزشک باشد. چه مجاز به پیروی از الگوی فستینگ بودید یا نه، داشتن یک برنامه غذایی متعادل را فراموش نکنید. یک رژیم غذایی که مقدار کربوهیدراتهای تنظیم شدهای داشته باشد و بیشتر حاوی سبزیجات، چربیهای مفید باشد میتواند به کنترل قندخون شما کمک شایانی کند.
منابع:
Petersmann A, Müller-Wieland D, Müller UA, Landgraf R, Nauck M, Freckmann G, Heinemann L, Schleicher E. Definition, classification and diagnosis of diabetes mellitus. Experimental and Clinical Endocrinology & Diabetes. 2019 Dec;127(S 01):S1-7.
Nathan DM. Diabetes: advances in diagnosis and treatment. Jama. 2015 Sep 8;314(10):1052-62.
Grajower MM, Horne BD. Clinical management of intermittent fasting in patients with diabetes mellitus. Nutrients. 2019 Apr;11(4):873.
Albosta M, Bakke J. Intermittent fasting: is there a role in the treatment of diabetes? A review of the literature and guide for primary care physicians. Clinical diabetes and endocrinology. 2021 Dec;7(1):1-2.
Qian J, Dalla Man C, Morris CJ, Cobelli C, Scheer FA. Differential effects of the circadian system and circadian misalignment on insulin sensitivity and insulin secretion in humans. Diabetes, Obesity and Metabolism. 2018 Oct;20(10):2481-5.
دیدگاه ها
ارسال دیدگاه